preloader

سنگ کلیه


سنگ کلیه
امتیاز 4.6 / تعداد بازدید : 13520 اشتراک گذاری :

سنگ کلیه تکه هایی مثل سنگ هستند که در یکی یا هر دوی کلیه ها می توانند به وجود آیند. نام پزشکی سنگ کلیه نفرولیتازیس است و اگر این بیماری باعث درد های شدیدی در بیمار شود (بیمار از شدت درد به خود بپیچد ) به آن رنال کولیک می گویند.

 

اعضای درگیر در بیماری سنگ کلیه

سنگ های کوچک ممکن است از طریق ادرار دفع شوند و باعث درد شدیدی برای بیمار شوند. همچنین ممکن است که اصلا دفع نشوند و جایی پنهان باشند .معمولا سنگ های کلیه باعث مسدود شدن قسمت هایی از دستگاه ادراری می شوند . مثل:

  1. حالب : لوله ای که کلیه را به مثانه وصل می کند.
  2. مجرای پیشاب: مجرای خروج ادرار.

اگر یکی از این دو قسمت دستگاه ادراری مسدود شوند درد شدیدی در ناحیه ی شکم یا کشاله ی ران احساس می شود و گاهی اوقات هم موجب عفونت ادراری می شود.

 

عوامل ایجاد سنگ کلیه

مواد زائد خون گاهی اوقات باعث ایجاد کریستال هایی می شوند که این کریستال ها داخل کلیه جمع می شوند . با مرور زمان کریستال ها روی هم انباشته می شوند و توده هایی مثل سنگ ایجاد می شود. کلسیم، آمونیاک، اسید اوره (ماده ی زائدی است که وقتی غذا در معده شکسته و به انرژی تبدیل می شود تولید می شود) و سیاتین (آمینواسیدی است که به ساخت پروتئین کمک می کند) مواد تشکیل دهنده این کریستال ها هستند.

مصرف نکردن مایعات کافی و مصرف بعضی داروها و درمان هایی که سطح مواد خاصی را در ادرار بالا می برند احتمال ایجاد کریستال ها را بالا می برد.

بعد از اینکه سنگ کلیه ایجاد می شود، بدن سعی می کند آن را از طریق ادرار دفع کند به همین دلیل سنگ وارد دستگاه ادراری (کلیه ها-لوله های کلیه و مثانه)می شود.

 

شیوع سنگ کلیه

این بیماری بسیار شایع است و معمولا در افراد بین 30-60 سال رخ می دهد. و در مردان بیش از زنان شایع است.بیماری رنال کولیک در 10-20 درصد مردان و 3-5 درصد زنان اتفاق می افتد.

درمان سنگ کلیه

بیش تر سنگ های کلیه به قدر کافی کوچک هستند تا از طریق ادرار دفع شوند و علائم ناشی از بیماری را میتوان با مصرف دارو در منزل از بین برد.

برای از بین بردن سنگ های بزرگتر نیاز است تا از اشعه ی ایکس  یا فراصوت در بیمارستان استفاده شود . در بعضی مواقع هم بیمار برای بیرون آوردن سنگ باید عمل جراحی شود.

آمار نشان می دهد که نیمی از افرادی که یکبار در طول عمرشان دچار سنگ کلیه می شوند در 5 سال آینده هم این اتفاق دوباره برایشان می افتد.

برای پیشگیری از سنگ کلیه هرروز به میزان کافی آب بنوشید و نگذارید بدنتان بی آب شود.

برای اینکه مواد زائد تشکیل سنگ کلیه ندهند، باید به میزان کافی مایعات بنوشید تا ادرارتان رقیق شود .

 

کلیه ها

کلیه ها دو عضو از بدن شبیه لوبیا هستند که طولشان حدود 10 سانتی متر است و در پشت شکم روی ستون فقرات قرار دارند. کلیه ها مواد زائد خون را دفع می کنند و خون تمیز را به بدن برمی گردانند و مواد زائد بدن از طریق ادرار دفع می شود.

 

علائم بیماری سنگ کلیه

اگر سنگ کلیه خیلی کوچک باشد معمولا بیمار علائم زیادی ندارد یا اینکه ممکن است سنگ پنهان باشد و یا از راه ادرار دفع شود.

اگر برای سنگ کلیه یکی از این 3 مورد اتفاق بیفتد:

  1. سنگ در کلیه گیر کند.
  2. سنگ شروع به حرکت در حالب کند و از آنجایی که حالب بسیار باریک است، وقتی سنگ در مسیر آن حرکت کند باعث درد شود.
  3. ایجاد عفونت

علائم زیر در شخص به وجود می آید:

  1. درد مداوم در قسمت پایین کمر. که این درد گاهی اوقات در ناحیه ی کشاله ی ران هم حس می شود . آقایان هم ممکن است در بیضه ها و کیسه بیضه دردداشته باشند.
  2. درد شدید در ناحیه ی پشت یا پهلو ی شکم. در بعضی مواقع هم درد در کشاله ی ران که ممکن است برای دقایقی یا ساعت ها طول بکشد .
  3. احساس بیقراری و اینکه شخص نمی تواند یکجا ساکن دراز بکشد.
  4. حالت تهوع
  5. تکرر ادرار
  6. احساس درد هنگام دفع ادرار
  7. خون در ادرار که علت آن ممکن است این باشد که سنگ باعث تراشیدگی حالب یا کلیه شده است.
 

مسدود شدن حالب و عفونت کلیه

اگر سنگ کلیه موجب بسته شدن حالب شود، این امر موجب عفونت کلیه می شود چراکه مواد زائد نمی توانند دفع شوند و باکتری ها در کلیه اجتماع می کنند.

علائم عفونت کلیه شبیه علائم سنگ کلیه است ولی ممکن است شامل موارد زیر هم بشود:

  • تب 38 درجه یا بالاتر
  • لرز
  • احساس ضعف و خستگی
  • اسهال
  • تیره شدن و بدبویی ادرار

 

سنگ کلیه ی بازگشتی

 

به موارد زیر دقت کنید. اگر هر کدام از آنها در مورد شما صحیح است در معرض خطر سنگ های بازگشتی هستید:

  1. رژیم غذاییتان پروتئین بالا و فیبر کم دارد.
  2. کم تحرک هستید و دائم در رختخواب هستید.
  3. در خانواده تان بیماری سنگ کلیه شایع است.
  4. تا به حال چندین بار عفونت کلیه یا دستگاه ادرار داشته اید.
  5. قبلا سنگ کلیه داشته اید (مخصو صا زیر 25 سالگی)
  6. فقط یکی از کلیه هایتان کار می کند.
  7. اگر جراحی بای پس روده کرده اید(یک نوع جراحی روی سیستم هاضمه ) یا بیماری های روده کوچک مثل کرون (التهاب روده) داشته اید.

 

انواع سنگ کلیه

سنگ های کلیه در اثر فاکتورهای مختلفی به وجود می آیند. 4 نوع سنگ کلیه در زیر توضیح داده شده است:

  1. سنگ های کلسیمی: سنگ های کلسیمی شایع ترین نوع سنگ های کلیه هستند . اگر میزان کلسیم ادرار خیلی بالا رود این سنگ ها ایجاد می شوند. مقدار بالای کلسیم در ادرار در اثر یکی از علائم زیر است:
  • به طور ارثی میزان کلسیم ادرار بالاست (هایپر کلسیوری)
  •  میزان بالا ی ویتامین دی
  • ترشح بیش از حد غده ی پاراتیروئید (غدد پاراتیروئید به تنظیم میزان کلسیم بدن کمک می کنند)
  • بیماری کلیوی
  • بیماری سارکوئیدز
  • برخی سرطان ها

معمولا سنگ های کلسیمی یا بزرگ و نرم هستند یا سفت و تیز

2. سنگ های استروویتی: این نوع سنگ ها کم شایع ترین نوع سنگ های کلیه هستند. به طور ارثی در فرد به وجود می آیند و به آن سیستینوریا می گویند که این شرایط روی میزان اسیدی که در ادرار وجود دارد اثر می گذارد.

 

پیشگیری از سنگ کلیه

بهترین راه برای پیشگیری از سنگ کلیه نوشیدن آب فراوان است تا از بی آبی بدن جلوگیری کنیم. خیلی مهم است که ادرار رقیق باشد تا مواد زائد در کلیه تشکیل سنگ ندهند.

رنگ ادرار میزان رقیق بودن آن را به ما می گوید، هر چقدر ادرار تیره تر باشد غلیظ تر است. ادرار انسان در اول صبح زرد تیره است، چراکه مواد زائدی که بدنتان در طول شب تولید کرده است، در آن وجود دارد .

نوشیدنی هایی مثل چای و قهوه و آبمیوه هم جز مایعاتی که می نوشید حساب می شوند . ولی آب سالم ترین نوشیدنی است و نوشیدن آب بهترین راه جلوگیری از سنگ کلیه است.

حواستان باشد که وقتی هوا گرم است یا وقتی ورزش می کنید بیشتر آب بنوشید چرا که آب بدن در اثر تعرق دفع می شود.

اگر سنگ کلیه در اثر کلسیم اضافی در بدن شما به وجود آمده باید میزان نمک ترشک را در رژیم غذایی خود کم کنید. نمک ترشک باعث می شود کلسیم جذب بدن نشود و در کلیه جمع می شود و ایجاد سنگ می کند.

 

غذاهایی که دارای نمک ترشک می باشند

  • چغندر
  • مارچوبه
  • ریواس
  • شکلات
  • انواع توت
  • جعفری
  • کرفس
  • مغز بادام-بادام زمینی و بادام هندی
  • تولیدات سویا
  • غلات مثل آرد جو-گیاهک گندم و گندم ساییده

سر خود مصرف کلسیم را در رژیم غذاییتان کاهش ندهی،د مگر اینکه پزشکتان از شما بخواهد.  چراکه کلسیم یک ماده ی غذایی خیلی مهم برای سلامت استخوان ها و دندان هاست.

برای پیشگیری از سنگ های اسید اوره باید میزان گوشت و مرغ و ماهی در رژیم غذاییتان را کاهش دهید . یا اینکه ممکن است داروهایی برای تنظیم اسیدی یا بازی بودن ادرار برایتان تجویز شود.

منبع: NHS
نویسنده : شفاجو

نظرات کاربران

شما هم میتوانید نظرات خود را در این بخش بیان کنید

برای ثبت نظر، لازم است ابتدا وارد حساب کاربری خود شوید.


نظری برای نمایش وجود ندارد , شما اولین باشید