حاملگی‌ خارج‌ رحمی‌ - Ectopic pregnancy

علل بیماری

تخمکی که از تخمدان رها شده در خارج از رحم با اسپرم لقاح می‌یابد و در جایی خارج از رحم، که معمولاً لوله رحمی است، کاشته می‌شود. با بزرگ شدن رویان کاشته شده، لوله رحمی کش آمده و پاره می‌شود و خونریزی داخلی خطرناکی که جان زن را به خطر می‌اندازد رخ می‌دهد.

عوامل خطرساز

استفاده از دستگاه جلوگیری از حاملگی که داخل رحم کار گذاشته می‌شود (آی. یو. دی).    
سابقه عفونت‌های شکمی یا لگنی.
وجود چسبندگی‌ها (رشته‌های بافت جوشگاهی) در اثر اعمال جراحی قبلی    
سابقه حاملگی در لوله‌های رحمی.
سابقه جراحی بر روی لوله‌های رحمی یا رحم.
سابقه آندومتریت (التهاب آندومتریوم، بافت پوشاننده سطح داخلی رحم).
وجود ناهنجاری در رحم.

پیشگیری

از روشی غیر از آی‌یودی برای جلوگیری از حاملگی استفاده شود.
در صورت بروز هر گونه عفونت لگنی، سریعاً برای درمان مراجعه شود.

درمان

- اقدامات تشخیصی ممکن است شامل موارد زیر باشند: حاملگی؛ سونوگرافی؛ کولدوسنتز (نمونه‌برداری از مایع لگنی با استفاده از یک سوزن که به سقف مجرای تناسلی در عقب وارد می‌شود)؛ لاپاروسکوپی (سوراخ‌های کوچکی در شکم ایجاد می‌شوند و از راه آن‌ها وسایل لازم برای دیدن و درآوردن حاملگی خارج رحمی وارد می‌شوند)؛ D&C (گشاد کردن و تراشیدن رحم با وسیله‌ای به نام کورت)؛ و لاپاراتومی (عمل جراحی باز) تفحصی.
- شاید بتوان ارزیابی و درمان را بدون بستری کردن بیمار به انجام رساند.
- البته برای انجام عمل جراحی و مراقبت‌های حمایتی نیاز است که بیمار بستری شود. امکان دارد تزریق خون نیز ضرورت یابد.
- عمل جراحی برای درآوردن رویان در حال رشد، جفت، و هر گونه بافت آسیب دیده. اگر نتوان لوله رحمی را ترمیم نمود، اجباراً در آورده خواهد شد. حاملگی طبیعی با لوله رحمی باقیمانده (در طرف مقابل) امکان‌پذیر است. پس از عمل جراحی‌:
- بعد از 24 ساعت می‌توان روی بخیه‌ها راشست.
- برای رفع درد از گرما استفاده کنید. می‌توانید یک صفحه گرم کننده یا شیشه آب داغ را روی شکم یا کمر قرار دهید. حمام آب داغ نیز باعث تخفیف ناراحتی و شل شدن عضلات می‌شود. برای این کار، 15-10 دقیقه در وان آب داغ بنشینید. هرچند بار که لازم باشد این کار را تکرار کنید.

رژیم غذایی

رژیم غذایی خاصی توصیه نمی‌شود.

فعالیت درزمان ابتلا به بیماری

فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری‌های عادی خود، از جمله کار، را در زودترین زمان ممکن از سر گیرد. دوره نقاهت لاپاروسکوپی عموماً سریع‌تر از لاپاروتومی است.
تا زمان ترمیم کامل که در پیگیری مشخص خواهد شد باید از مقاربت جنسی خودداری شود.

درچه زمانی باید به پزشک مراجعه نمود

اگر شما یا یکی از اعضای خانواده‌تان علایم حاملگی خارج رحمی دارید، خصوصاً علایم پارگی آن را. بلافاصله اورژانس را خبر کنید.
اگر یکی از موارد زیر پس از جراحی رخ دهد:
ـ خونریزی شدید از را مجرای تناسلی (تامپون هر ساعت کاملاً آغشته به خون شود).
ـ علایم عفونت، مثل تب، لرز، سردرد، منگی، یا دردهای عضلانی.
ـ زیاد شدن دفعات ادرار که بیش از یک ماه طول بکشد. این ممکن است علامتی از تحریک یا عفونت مثانه در اثر جراحی باشد.

عواقب موردانتظار

حاملگی خارج رحمی نمی‌تواند کامل شود یا جنینی را بپروراند که توانایی زندگی داشته باشد. پاره شدن حاملگی خارج رحمی یک اورژانس است و باید فوراً درمان شود. با تشخیص زود هنگام و انجام عمل جراحی، احتمال بهبود کامل زیاد است. در 85%-50% از بیماران، حاملگی‌های بعدی طبیعی هستند.

عوارض احتمالی

عفونت    
کم شدن توانایی باروری.
از دست دادن اعضایی از دستگاه تناسلی در اثر دشوار بودن عمل جراحی    
شوک و مرگ در اثر خونریزی داخلی.