تب خال - cold sore

تب خال عبارت است از یک عفونت ویروسی مسری و شایع (ویروس هرپس سیمپلکس یا HSV-1 ). تب‌خال گاهی با زرد زخم اشتباه گرفته می‌شود. در این بیماری‌، معمولاً لب‌ها، لثه‌ها و ناحیه دهان‌، ندرتاً قرنیه‌، و گاهی ناحیه تناسلی گرفتار می‌شوند.

علل بیماری

عفونت با ویروس هرپس که به پوست تهاجم می‌کند و غالباً پیش از ایجاد عفونت فعال‌، تا ماه‌ها یا سال‌ها در آنجا باقی می‌ماند. اغلب افراد پادتن‌هایی را بر علیه ویروس تولید می‌کنند که موجب کنترل ویروس می‌شوند مگر این که عوامل خطر وجود داشته باشند. 
ویروس از طریق تماس فرد تماس فرد به فرد یا تماس با ترشحات بزاقی‌، چشمی‌، ادرار یا مدفوع انتقال می‌یابد. تاول‌ها و زخم‌های تب‌خال تا زمانی که بهبود نیافته باشند مسری هستند، چه در موقع اولین بروز تب‌خال و چه در شعله‌ور شدن‌های مجدد آن

عوامل خطرساز

در نوزادان‌: در کودکانی که اگزما دارند. 
استرس فیزیکی یا عاطفی 
وجود یک بیماری که مقاومت بدن را کاهش داده باشد، حتی سرماخوردگی‌، ناراحتی خفیف گوارشی‌، یا تب به هر علت 
زیاد قرار گرفتن در معرض آفتاب 
دوره خونریزی قاعدگی 
مراجعه به دندانپزشکی که معمولاً دهان حین انجام کار بیش از حد معمول باز می‌شود. 
مصرف داروهای سرکوب‌کنده ایمنی

پیشگیری

از تماس فیزیکی با افرادی که ضایعات فعال دارند خودداری کنید. 
به هنگام تب‌خال‌، برای جلوگیری از انتقال ویروس‌، دستان خود را مرتب بشویید. با مالیدن روزانه داروی آسیکلوویر شاید بتوان جلوی بروز آن را گرفت‌.

درمان

ظاهر ضایعات پوستی معمولاً برای تشخیص کافی است‌، اما در عین حال می‌توان مایع موجود در تاول را برای تأیید تشخیص مورد آزمایش قرار داد. 
مایعات خنک بنوشید یا بستنی یخی بجوید تا ناراحتی کمتر شود. 
در 24 ساعت اول پس ظاهر شدن ضایعات پوستی‌، یک تکه یخ را تا حدود یک ساعت روی محل قرار دهید. این کار ممکن است باعث تسریع بهبودی شود. 
به هیچ وجه چشم دچار عفونت هرپسی را نمالید یا نخارانید. 
برای پیشگیری از شعله‌ور شدن مجدد بیماری‌، زمانی که قرار است مدت زیادی را در بیرون از خانه بگذارنید، روی لب‌های خود پماد اکسید روی یا کرم ضدآفتاب بمالید.

رژیم غذایی

رژیم خاصی توصیه نمی‌شود.

فعالیت درزمان ابتلا به بیماری

محدودیتی برای آن وجود ندارد. تنها باید از تماس نزدیک‌، به خصوص بوسیدن خودداری شود تا موقعی که ضایعات کاملاً بهبود یابند. 
از تماس با نوزادان یا بیمارانی که داروهای سرکوب‌کننده ایمنی مصرف می‌کنند خوداری کنید (استعداد ابتلای آنها به عفونت زیادتر است‌).

درچه زمانی باید به پزشک مراجعه نمود

اگر یکی از موارد زیر همراه با تب‌خال رخ دهد: علایم عفونت باکتریایی ثانویه‌، مثل تب‌، وجود چرک به جای مایع روشن در داخل تاول‌ها، سردرد، و درد عضلانی 
ظاهر شدن ضایعاتی روی پوست ناحیه تناسلی‌، شبیه آنچه در اطراف دهان زده است‌. 
اگر دچارعلایم جدید و بدون توجیه‌. داروهای مورد استفاده در درمان ممکن است عوارض جانبی به همراه داشته باشند.

عواقب موردانتظار

بهبود خود به خودی در عرض چند روز تا یک هفته و گاهی بیشتر. عود تب‌خال امری معمول است‌. ویروس برای تمام عمر در بدن باقی می‌ماند اما معمولاً در حالت خفته قرار دارد. هم‌اکنون تحقیقات در زمینه تولید واکسن آن ادامه دارد.

عوارض احتمالی

اختلال دایمی بینایی‌، در صورتی که عفونت چشمی هرپس درمان نشود. 
عفونت شدید و گسترش در بیماران اگزمایی 
ندرتاً مننژیت (عفونت یا التهاب پرده‌های مغز) یا آنسفالیت (عفونت یا التهاب خود مغز)