پوکی استخوان قبل از دوران یائسگی و علائم آن

آیا می دانستید از هر ده نفر که دچار پوکی استخوان هستند ، هشت نفر آنها را زنان تشکیل می دهند؟ با بالا رفتن سن در زنان ، خطر پوکی استخوان افزایش می یابد . دوران یائسگی مهمترین عامل خطر این بیماری در زنان است . پوکی استخوان قبل از دوران یائسگی و کاهش تراکم استخوان خیلی غیر عادی نیست ،اما دردهای شدید و شکستگیهای ناتوان کننده به همراه دارد . 

پوکی استخوان قبل از دوران یائسگی چیست ؟ 

پوکی استخوان به نازک شدن استخوان و کم شدن تراکم آن اتلاق می شود . هرچه استخوانها نازکتر شوند ، احتمال ترک خوردن و شکستن آنها بیشتر می شود . در میلیونها انسان مسن ، خصوصاً زنها ، فعالتیهای روزانه ساده مانند ایستادن ، راه رفتن و  خم شدن می توانند باعث شکستگی شوند . پوکی استخوان قبل ازدوران یائسگی خطر بسیار بزرگی در زنان است .یکی از مطالعات بر روی زنان یائسه  نشان می دهد که ٢٪ آنها دچار پوکی استخوان هستند و ١٥٪ با کمبود تراکم استخوان مواجه شدند . به این وضعیت استئوپنی و یا نازک شدن استخوان می گویند . اگر ترک خوردن فقط در قسمت انگشتان دست و پا اتفاق بیوفتد ، حرکات فرد را محدود نمی کند ، اما آزار دهنده خواهد بود . اما اگر استئوپنی در ستون فقرات ، مچ ، شانه ها ،لگن خاصره و رانها اتفاق بیوفتد ، حرکت کردن فرد را به شدت محدود می کند و باعث ناهنجاریهای مختلف می شود . که این امر در ستون فقرات شدت بیشتری دارد . 

علائم پوکی استخوان قبل از دوران یائسگی چیست ؟ 

این بیماری ممکن است هیچ نشانه و علامتی نداشته باشد . سرعت از دست دادن تراکم استخوان در زنان به عوامل خطر مختص همان فرد مرتبط است . یه زن در سن چهل یا پنجاه سالگی خود ، ممکن است استخوانهای بسیار قوی داشته باشد و هیچ نشانه ای از پوکی استخوان در او دیده نشود . اما در زن دیگری که سی سالگی خود را سپری می کند ، ممکن از علائم پوکی استخوان قبل از یائسگی از جمله ترک خوردن ، در او پدیدار شود . 

چرا استخوانهای نازکتر در معرض شکستگی قرار می گیرند ؟ 

پوکی استخوان ، باعث نازک شدن استخوانها می شود که بر اثر اتفاقات بسیار کوچک باعث شکسته شدن و یا ترک خوردگی می شود .برای مثال ممکن است ، مچ پای شما پیچ بخورد و دچار ترک خوردگی شود و یا با بلند کردن یک کیسه ,مچ دستتان ترک بخورد .  اگر کاهش در تراکم استخوان به مدت ده تا بیست سال ادامه پیدا کند ، استخوانها نازکتر ، ضعیفتر و شکننده تر می شوند . هنگامی که اولین ترک ، بهبود می یابد ، اگر نازک شدن استخوانها همچنان ادامه داشته باشد ، استخوانها به ترک خوردن حساستر می شوند . برای انجام کارهای روزمره به دلیل درد و خشکی در مفاصل ، دچار کندی و سختی در حرکت می شوید . همچنین ممکن است ستون فقرات شما از حالت عادی خارج شده و اصطلاحاً دچار قوز وارثه شوید و این ناهنجاریها در سایر نقاط بدن نیز نمایان می شوند . ترکهای بیشتر باعث ناتوانی شدید ، عدم تحرک و نهایتاً مرگ می شود . 

کدام دسته از زنان در معرض خطر ابتلا به پوکی استخوان قبل از دوران یائسگی قرار دارند ؟ 

عوامل خطر ابتلا به این بیماری شامل موارد زیر است : 

١- وجود تاریخچه این بیماری در خانواده 

٢- وجود بیماری اختلال در خوردن ( انرکشیا ) و یا پرخوری 

٣- وجود بیماریهای کلیوی ، سلیاک ( جذب بیش از حد آهن در بدن ) ، تیروئید و بیماریهای مرتبط با بافتهای سلولی 

٤- عدم به وجود آمدن قاعدگی ماهانه بیش از دوازده ماه ، ( به جز دوران بارداری ) 

٥- عدم تحرک و داشتن حرکات جسمانی و یا انجام بیش ازحد حرکات جسمانی .

٦-سیگار کشیدن به مدت طولانی . 

٧- نخوردن کلسیم کافی . 

٨-استفاده طولانی مدت از برخی داروها مانند : استروییدها ، ضد تشنج ، شیمی درمانی و داروهایی که برای درمان غلظت خون تجویز می شوند . 

٩-وزن کمتر از ٥٧ کیلوگرم 

برخی از این عوامل خطر ،قابل پیشگیری هستند ، اما برخی مانند بیماریهای موروثی و یا سرطان اجنتاب ناپذیرند . 

چگونه خطر پوکی استخوان قبل از دوران یائسگی را کاهش دهیم ؟ 

از آنجایی که برخی از عوامل خطر را نمیتوانیم تغییر دهیم ، بنابراین باید تمرکز خود را بر روی عوامل تغییر پذیر بگذاریم . شما با تغییر دادن شیوه زندگی خود می توانید برخی از عوامل ایجاد این بیماری را از خود دور کنید : 

١- ویتامین دی و کلسیم را در برنامه غذایی خود بگنجانید . اگر این ویتامینها در غذاهای مصرفی شما کم هستند ، با پزشک خود مشورت کرده و آنها را به صورت مکمل استفاده کنید .

٢- ورزش منظم را در برنامه خود بگنجانید ، هم تمرینهای قدرتی و هم تمرینهای کنترل وزن . اما مراقب باشید بیش از حد ورزش نکنید. زیرا بیش از حد ورزش کردن خطر این بیماری را افزایش می دهد ، زیرا تولید استروژن در بدن کم می شود . 

٣- الکل مصرف نکنید . 

٤- سیگار نکشید . 

٥- اگر نیاز به دارو دارید ، حتماً استفاده کنید . 

آیا راهی برای اطلاع سریعتر از این بیماری وجود دارد ؟ 

تشخیص پوکی استخوان قبل از دوران یائسگی ، تنها بر پایه آزمایش تراکم استخوان نیست . کلیدی ترین علامت کاهش تراکم استخوان به همراه ترکها هستند . اگر این نشانه ها را دارید ، آزمایش تراکم استخوان ، تشخیص کاهش تراکم را سریعتر می کند . سپس می توانید برای حفظ تراکم باقی مانده تلاش کنید . اگر یکی از نشانه های زیر را در خود مشاهده کردید حتماً باید تحت آزمایش و سی تی اسکن قرار گیرید : 

١- استفاده طولانی مدت از دارهای استروئید مانند پریدنیزون . 

٢- داشتن یکی از بیماریهای تیروئید یا ارتروز .

٣- یائسگی موقت و یا دائمی .

درمان پوکی استخوان قبل از دوران یائسگی :

روشهای زیادی برای درمان این بیماری وجود دارد . این درمانها سرعت پیشرفت بیماری را کاهش می دهد و یا حتی کاهش تراکم استخوان را متوقف می کند . اگر استروئید مصرف می کردید ، احتمالاً پزشک داروهایی از دسته بیفوسفانتها مانند : اکتونل ، بینوستو ، فوسامکس و یا بونیوا را تجویز خواهد کرد . ثابت شده است که این داروها با این بیماری به خوبی مبارزه می کنند . دارهای دیگری هم برای درمان این بیماری وجود دارد . مهم نیست که چگونه دچار این بیماری شده اید ، مهم این است که شیوه زندگی خود را به گونه ای تغییر دهید که به بهبود و سلامتی استخوانهای شما کمک کند .