زخم‌ پپتیک‌ (زخم‌ دوازدهه‌، زخم‌ معده‌) - ulcer peptic

زخم پپتیک عبارت است از یک خوردگی کوچک در لوله گوارش. شایع‌ترین نوع آن (زخم دوازدهه) در 30 سانتیمتر اول روده کوچک بعد از معده رخ می‌دهد. زخم‌هایی که در معده تشکیل می‌شوند، زخم معده خوانده می‌شوند. یک زخم مسری یا سرطانی نیست. زخم‌ها می‌توانند تمامی سنین را مبتلا می‌کنند. زخم‌های دوازدهه تقریباً همیشه خوش‌خیم هستند در حالی که زخم معده ممکن است بدخیم باشند.

علل بیماری

تقریباً تمامی زخم‌ها ناشی از داروهای ضد التهاب غیراستروییدی، عفونت با باکتری هلیکوباکترپیلوری یا ترشح بیش از حد اسید هستند، به نظر نمی‌رسد ناشی از استرس یا اضطراب باشند.

عوامل خطرساز

سابقه خانوادگی زخم.
سیگار کشیدن.
سوء مصرف الکل.
استفاده از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (مثل آسپرین).
خستگی یا کار بیش از حد.
رژیم غذایی نامناسب، وعده‌های غذایی نامنظم و نخوردن برخی وعده‌ها.
گروه خونی O (برای زخم‌های دوازدهه).

پیشگیری

در حدامکان از عوامل خطرزا بپرهیزید.

درمان

آزمون‌های تشخیصی می‌توانند شامل بررسی‌های آزمایشگاهی خون و مدفوع، آندوسکوپی همراه با بیوپسی برای تشخیص هلیکوباکتر پیلوری، بررسی‌های رادیوگرافیک با باریوم و گاهی بیوپسی از مخاط (برای ردکردن سرطان) باشند.
بستری کردن در بیمارستان به خاطر عوارضی چون خونریزی از زخم یا سوراخ شدگی یا انسداد شدید.
مراقبت در منزل برای بیشتر بیماران با دارو، استراحت و تغییر شیوه زندگی.
توقف مصرف آسپرین یا داروهای ضد التهاب غیراستروییدی.
سیگار نکشید.
مدفوع خود را هر روز از لحاظ خونریزی بررسی کنید. اگر مدفوع سیاه باشد، سریعاً به پزشک مراجعه کنید.
جراحی برای برخی بیماران درصورت وجود درد ناگهانی شدید یا سایر علایمی که به نفع سوراخ شدگی باشند.

رژیم غذایی

از یک رژیم غذایی متعادل شامل 3 وعده برنامه‌ریزی شده منظم در روز استفاده کنید.

فعالیت درزمان ابتلا به بیماری

به محض بهبود علایم، فعالیت‌های طبیعی خود را از سر بگیرید.

درچه زمانی باید به پزشک مراجعه نمود

اگر شما یا عضوی از خانواده‌تان علایم یک زخم را داشته باشید.
اگر استفراغی شروع شود که خونی باشد یا نمای دانه قهوه داشته باشد.
اگر مدفوع، خونی، سیاه یا قیری باشد.
اگر اسهال شروع شود که ممکن است به خاطر ضد اسیدها باشد.
اگر علی‌رغم درمان، درد شدید باشد.
اگر به طور غیرطبیعی، ضعیف یا رنگ پریده باشید.

عواقب موردانتظار

معمولاً با تغییر شیوه زندگی و درمان طبی علاج می‌یابد ولی ممکن است عود کند.

عوارض احتمالی

سوراخ شدن (خوردگی زخم در طول جدار روده) همراه با عفونت یا خونریزی به داخل شکم بعد از آن.
خونریزی به داخل روده.
تغییر بدخیمی در زخم.