جداشدگی‌ شبکیه‌ - retinal detachment

جداشدگی شبکیه جدا شدن یا پاره شدن شبکیه (بافت گیرنده نور در پشت چشم) از سایر بافت‌های چشم. این عارضه در همه سنین و هر دو جنس دیده می‌شود. جداشدگی شبکیه یک اورژانس است.

علل بیماری

آسیب چشم (پارگی شبکیه).
استعداد ارثی (احتمالاً).
تحلیل رفتن بافتی همراه افزایش سن.

عوامل خطرساز

بالا رفتن سن.
دیابت شیرین.
بیماری‌های عروقی.
سابقه قبلی جداشدگی شبکیه.
سابقه خانوادگی جداشدگی شبکیه.
نزدیک‌بینی (میوپی) شدید.
عوارض جراحی چشم.
تومورها یا التهاب‌ها.

پیشگیری

بیماران در معرض خطر باید به‌طور منظم مورد معاینه چشم قرار گیرند.
اگر بیمار دچار دیابت شیرین یا بیماری‌های عروقی باشد باید به درمان طبی برای کنترل آن‌ها اقدام نماید.

درمان

- تشخیص براساس معاینه افتالموسکپی چشم مطرح می‌گردد.
- درمان به موقعیت و شدت جداشدگی بستگی دارد.
- در صورت ضربه به چشم استفاده از پوشش محافظ چشم ممکن است لازم باشد.
- جراحی جهت برقراری اتصال مجدد شبکیه به بافت‌های زیرین با استفاده از اشعه‌های لیزر مخصوص یا سرمادرمانی (با استفاده از درجه حرارت زیر نقطه انجماد) یا با تغییر شکل چشم (گاهی) انجام می‌گیرد. دستورهای زیر پس از جراحی توصیه می‌گردد:
- هر دو چشم باید به‌طور همزمان تا مدتی با پوشش مخصوص بسته شوند. در این مدت برای انجام کارها می‌توانید از دوستان یا خانواده کمک بگیرید.
- پس از برداشت پوشش چشم‌ها از عینک‌های دارای شیشه تیره استفاده کنید.
- چشم‌های خود را مالش ندهید.
- از دولا شدن اجتناب کنید.
- از حالاتی که ممکن است باعث افزایش فشار داخل چشم شوند نظیر یبوست؛ بلند کردن وزنه سنگین یا سرفه شدید اجتناب کنید.

رژیم غذایی

رژیم خاصی نیاز نیست.

فعالیت درزمان ابتلا به بیماری

پس از جراحی در حالت خوابیده به پشت در بستر استراحت کنید و سر را کمی بالاتر از سطح بستر قرار دهید. برای جلوگیری از تشکیل لخته در وریدهای عمقی، اندام‌های تحتانی را در طی استراحت مرتباً حرکت دهید. با صلاحدید چشم‌پزشک فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری‌های طبیعی خود را از سر بگیرید.

درچه زمانی باید به پزشک مراجعه نمود

اگر شما یا یکی از اعضای خانواده‌تان در میدان بینایی خود نقاط شناور یا جرقه‌های نورانی مشاهده می‌کنید. در این صورت مراجعه به پزشک را به تأخیر نیندازید زیرا این حالت ممکن است نشانه‌ای از یک حالت اورژانس باشد.
- بروز هرگونه نشانه عفونت (خونریزی، قرمزی، درد، تورم یا تب) پس از جراحی.
- بدتر شدن وضعیت بینایی پس از اتمام دوره نقاهت بعد از جراحی.

عواقب موردانتظار

اغلب با درمان جراحی زودرس با استفاده از اشعه لیزر قابل درمان است.

عوارض احتمالی

بدون درمان، کوری کامل یا نسبی در چشم مبتلا قابل انتظار است.
با درمان تأخیری، در صورتی که جداشدگی به ناحیه ماکولا (ناحیه مسؤول بینایی دقیق) گسترش‌یافته باشد، بینایی دقیق (مرکزی) بیمار دچار اختلال دایمی می‌گردد.