عوارض زایمان طبیعی سخت

زنان زیادی در سراسر دنیا زایمان طبیعی راحت و موفقی دارند و کمی بعد از آن هم روند بهبودی را به صورت طبیعی طی می‌کنند. اما متاسفانه، این اتفاق برای همه‌ی افراد نمی‌افتد. در بعضی از موارد زایمان، به سختی انجام می‌شود که می‌تواند به دلیل مشکلات بدنی مادر یا ناکارآمدی ماما و کادر زایمان باشد. متاسفانه زایمان طبیعیِ سخت، عوارضی برای بدن به همراه دارد اما جای نگرانی نیست. تقریباً همه‌ی عوارض زایمان طبیعی سخت، قابل درمان و مداوا هستند. در ادامه در مورد بعضی از شایعترین آنها و روش‌های درمانیشان صحبت می‌کنیم.

پارگی پرینه

یکی از شایع ترین عوارض زایمان طبیعی سخت، پارگی پرینه است. پرینه بافتی بین مقعد و واژن است و در طول زایمان دچار کشیدگی می‌شود تا واژن باز شود. متاسفانه در زایمان طبیعی سخت، این قسمت دچار پارگی می‌شود. روش‌هایی برای جلوگیری از این اتفاق در طول زایمان وجود دارد. بیشتر آنها بر شیوه‌ی زایمان تمرکز دارند. به عنوان مثال، استفاده‌ از مسکن‌های قوی احتمال پارگی پرینه را افزایش می‌دهد. زیرا شما دردی در زمان فشار حس نمی‌کنید. استفاده از دستگاه‌های کمک کننده مانند مکش و فشار نیز خطر پارگی را افزایش می‌دهد. همچنین انجام غیر ضروری اپیسیوتومی (برش عمدی این ناحیه توسط پزشک) می‌تواند شدت پارگی را نیز افزایش دهد.

جای نگرانی وجود ندارد و این پارگی در زمان کوتاهی بهبود پیدا می‌کند. با این حال بعد از زایمان ممکن است تا مدتی هنوز درد داشته باشید. شیوه‌ی درمانی به شدت پارگی بستگی دارد. پارگی پرینه درجات مختلفی از 1 تا 4 دارد و بهبود آنها بسته به شدت پارگی از بخیه‌ تا انجام فیزیوتراپی و داروهای ضد درد و ... را شامل می‌شود. بعلاوه در بیشتر مواقع توصیه می‌شود که رابطه‌ی جنسی تا زمان بهبودی کامل متوقف شود.

آسیب به کف لگن

یکی دیگر از عوارض زایمان طبیعی سخت که بسیار رخ می‌دهد و وقوع آن در زایمان طبیعی تا 31 درصد از سزارین بیشتر است، آسیب به کف لگن است. متاسفانه این درد تا مدتی بعد از زایمان نیز با شما همراه است و درمان آن به گذشت زمان و در عین حال انجام فیزیوتراپی نیاز دارد. یکی از دلایل وقوع این اتفاق، وزن بالای مادر است. با این حال کارهایی وجود دارد که شما می‌توانید با انجام آن، از بروز این آسیب در حین زایمان جلوگیری کنید. به عنوان مثال ورزش‌هایی که برای تقویت ماهیچه‌های لگن در طول بارداری انجام می‌شود که می‌تواند بسیار تاثیرگذار باشد. همچنین انجام ماساژ در طول بارداری می‌تواند کودک را در موقعیت مناسبی قرار داده و نه تنها زایمان را آسانتر کند، بلکه آسیب به کف لگن را به حداقل برساند.

درد شدید در ناحیه‌ی واژن و مقعد

طبیعی است که شما بعد از زایمان تا مدتی در این نواحی احساس درد کنید. کشیدگی بیش از حد ماهیچه‌ها یا بروز پارگی عامل این دردها است. این درد ممکن است در زمان برقراری رابطه‌ی جنسی بعد از زایمان، بیشتر شود. حتی در زمان دفع نیز ممکن است این درد دوباره حس شود. برای کاهش درد معمولاً زیر نظر پزشک برای شما ایبوپروفن یا استامینوفن تجویز می‌شود. گاهی اوقات برای تخفیف درد پیشنهاد می‌شود که روی ناحیه‌ی مقعد کیسه‌ی یخ بگذارید.

پایین افتادگی لگن

این اتفاق در اثر آسیب دیدن ماهیچه‌ی لگنی رخ داده و مقعد و واژن و رحم را نیز در معرض آسیب و درد قرار می‌دهد. در این وضعیت لگن از جایگاه خود پایین آمده و به واژن و مقعد آسیب می‌رساند و می‌تواند یکی از عوارض زایمان طبیعی سخت باشد. کشیدگی که در اثر زایمان طبیعی رخ می‌دهد، عامل اصلی این موضوع است و اگر کمکی برای بهبود آنها صورت نگیرد؛ آنها دیگر قدرت نگه داشتن استخوان لگن را ندارند و این درد می‌تواند به دردی مزمن تبدیل شود. این اتفاق در مورد زنانی که چندین زایمان طبیعی داشته‌اند بیشتر رخ می‌دهد. بعلاوه چاقی و استعمال سیگار نیز احتمال وقوع آن را افزایش می دهند.

متاسفانه این مورد از عوارض زایمان طبیعی سخت، منجر به بروز مشکلات زیادی از قبیل بی اختیاری ادرار، درد در زمان نزدیکی، احساس فشار بر دیواره‌ی رحم، احساس بیرون افتادگی چیزی از واژن، یبوست و سایر مشکلات دفعی، درد زیر شکم و احساس پر بودن شکم می‌شود. برای درمان این عارضه، انجام ورزش‌ها تقویتی بعد از زایمان مانند ورزش کگل، فیزیوتراپی، شوک درمانی، بیو فیدبک و ... توصیه می‌شود.

پایین افتادگی بند ناف

مورد آخر در لیست عوارض زایمان طبیعی سخت، پایین افتادگی بند ناف است. البته وقوع این اتفاق نادر است و نیازی نیست چندان نگرانش باشید. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که بند ناف زودتر از نوزاد از واژن خارج ‌شود و همین موضوع می‌تواند منجر به فشردگی آن شود. در این حالت، از آنجایی که احتمال آسیب به جنین افزایش می‌یابد، سزارین فوری انجام می‌شود. از سایر عواملی که منجر به افتادگی بند ناف می‌شوند، می‌توان به پارگی زودتر از موعد کیسه‌ی آب، بالا بودن بیش از حد جنین در رحم یا نداشتن پوزیشن صحیح اشاره کرد.

سایر عوارض زایمان طبیعی سخت

زایمان طبیعی می‌تواند عوارض دیگری نیز داشته باشد که از جمله‌ی آنها می‌توان به تکرر ادرار بعد از زایمان، بواسیر، مشکلات روده‌ای و درد اشاره کرد. با این حال این یک کلیت نیست که قرار است تمام این مشکلات برای شما رخ دهد. بسیاری از زنان بدون هیچ مشکلی زایمان طبیعی دارند و کمی بعد از زایمان نیز تمام دردهایشان از بین می‌رود. بعلاوه بسیاری از عوارض زایمان طبیعی سخت، قابل پیشگیری هستند. از همه مهمتر اگر پزشک احتمال بروز آنها را بالا بداند، زایمان طبیعی را برایتان ممنوع کرده و سزارین انجام می‌شود.

سخن پایانی

عوارض زایمان طبیعی سخت اگرچه به نظر دردناک می‌رسند با این حال همانطور که گفته شد احتمال وقوع آنها چندان زیاد نیست و در صورت وقوع هم تقریباً همه‌ی آنها قابل درمان هستند. بسته به شدت عوارض، و درمان انتخابی، زمان بهبود می‌تواند متفاوت باشد و به میزان زیادی به قدرت بهبودی و توان بدنی مادر نیز بستگی دارد. با رعایت دستورات پزشک در زمان بارداری و انجام ورزش‌های مربوطه می‌توانید به میزان زیادی از وقوع این مشکلات جلوگیری کرده و مراحل زایمان طبیعی را تسهیل نمایید.