ترومبوسیتوپنی‌ - thrombocytopenia

ترومبوسیتوپنی عبارت است از کاهش تعداد پلاکت‌ها در گردش خون. پلاکت‌ها با بستن هر شکاف کوچکی که در جدار عروقی خونی ایجاد گردد، نقشی حیاتی در کنترل خونریزی ایفا می‌کنند. در ترومبوسیتوپنی تمایل به خونریزی به ویژه از عروق خونی کوچک‌تر وجود دارد. این امر باعث خونریزی غیرطبیعی در پوست و سایر قسمت‌های بدن می‌گردد. چند نوع ترومبوسیتوپنی از جمله پورپورای ترومبوسیتوپنیک ایدیوپاتیک و پورپورای ترومبوسیتوپنیک ترومبوتیک وجود دارد.

علل بیماری

مادرزادی.
تولید کم یا ناقص پلاکت‌ها در مغز استخوانی.
گاهی علت ناشناخته است (ایدیوپاتیک).

عوامل خطرساز

عفونت حاد.
عفونت با ویروس نقص ایمنی انسانی (ایدز).
مصرف آسپیرین یا سایر داروهای ضد التهاب غیراستروییدی.
مصرف داروهایی چون کینیدین، داروهای گوگردار، داروهای ضد دیابتی خوراکی، نمک‌های طلا، ریفامپین و غیره.
بزرگی طحال (هیپراسپلنیسم).
کاهش درجه حرارت بدن.
انتقال خون.
مصرف الکل.
پره‌اکلامپسی.
بیماری‌های دیگر از جمله لوپوس اریتماتوی سیستمیک، کم‌خونی، لوسمی، سیروز و غیره.
مواجهه با اشعه ایکس.
 

پیشگیری

اجتناب‌ تا حد ممکن‌ از داروهایی‌ که‌ عامل‌ خطرزا هستند. 
در مورد بیماران‌ مبتلا به‌ ترومبوسیتوپنی‌ از آسیب‌ به پرهیزید و در صورت‌ وقوع، دنبال‌ درمان‌ باشید.

درمان

تشخیص با توجه به علایم بیمار و نتیجه آزمایش خون که نشانگر تعداد پلاکت‌ها است گذاشته می‌شود.
در بعضی موارد درمانی لازم نیست و اجازه داده می‌شود تا ترومبوسیتوپنی سیر خود را طی کند.
سایر برنامه‌های درمانی بسته به علت زمینه‌ای فرق می‌کنند.
قطع داروی مضر در ترومبوسیتوپنی ناشی از دارو.
جراحی برای برداشتن طحال (اسپلنکتومی) در موارد دایمی.
انتقال پلاکت برای بیماران مبتلا به ترومبوسیتوپنی مزمن.
   داروها.
ممکن است در زمان تشخیص و در موارد عودکننده، کورتیکواستروییدها تجویز شوند.
در طی مرحله حاد یک حمله شدید ممکن است گاماگلوبین تجویز گردد.
در موارد دایمی ممکن است درمان سرکوبگر ایمنی تجویز شود.

رژیم غذایی

رژیم غذایی خاصی ندارد.

فعالیت درزمان ابتلا به بیماری

استراحت در بستر در طی مرحله حاد.
حداقل فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری برای پیشگیری از آسیب.
پرهیز از ورزش‌های تماسی.

درچه زمانی باید به پزشک مراجعه نمود

اگر علایم در طی درمان بدتر شوند. از دست رفتن شدید خون در یک وضعیت اورژانس.
اگر علایم جدید یا غیرقابل توجیه. داروهای مورد استفاده در درمان ممکن است عوارض جانبی ایجادکننده به ویژه کورتیکواستروئیدها عوارض جانبی و واکنش‌های زیان بار بسیاری دارند که مستلزم پیگیری هستند.

عواقب موردانتظار

در موارد حاد به خصوص در کودکان، اکثراً ظرف 2 ماه بهبود می‌یابند.
در موارد مزمن ممکن است فروکش و عود وجود داشته باشد. بعضی خود به خود بهبود می‌یابند.

عوارض احتمالی

سکته مغزی (خونریزی مغزی‌) 
از دست دادن شدید خون 
عوارض جانبی دارو درمانی