علائم کبد چرب و درمان کبد چرب چیست؟

همچنین لوله تنفسی، سرم برای رساندن مایعات و دارو، سوند برای تخلیه ادرار از مثانه و لوله‌های دیگری برای تخلیه مایعات و خون از شکم به بیمار متصل می‌شود. بیمار چند روز در بخش مراقبت‌های ویژه بستری می‌شود و سپس به بخش منتقل می‌شود. مدت زمان بستری شدن به شرایط خاص بیمار و عوارض بروز یافته بستگی دارد.

علت کبد چرب

بیماران مبتلا به کبد چرب غیرالکلی (NAFLD) معمولاً اضافه وزن دارند و از عارضه‌هایی مانند چربی خون بالا و دیابت نوع دو نیز رنج می‌برند. مشخص نیست که آیا چاقی عامل NAFLD است یا عللی مانند کنترل نکردن قند و چربی خون که باعث اضافه وزن شده است به انباشته شدن چربی در کبد نیز دامن زده است.

بیماری‌های مرتبط با کبد چرب عبارت است از:

• چاقی: شکی نیست که چاقی در ابتلا به بیماری کبد چرب نقش دارد. امروزه علاوه بر وزن بدن، شاخص توده بدنی (BMI) نیز برای تعیین چاق بودن فرد در نظر گرفته می‌شود.
• دیابت نوع دو: دیابت نوع دو روند سوخت و ساز قند را در بدن مختل می‌کند؛ این مشکل به دو علت رخ می‌دهد؛ در یک حالت سلول‌های بدن به انسولین، هورمون کنترل کننده قند خون، واکنش نشان نمی‌دهد و در حالت دیگر انسولین کافی در بدن وجود ندارد. دیابت و چاقی مرتبط با یکدیگراند.
• سندرم متابولیک: سندرم متابولیک به گروهی از مشکلات مرتبط با چاقی گفته می‌شود که دست‌کم شامل سه مورد از عارضه‌های زیر می‌شود:
• تری گلیسیرید بالا
• پایین بودن کلسترول خوب یا HDL
• فشار خون بالا
• بالا بودن قند خون ناشتا که علامت ابتلا به دیابت یا پیش دیابت است.
• بیش از حد پهن بودن دور کمر

البته عارضه‌های دیگری نیز می‌تواند علت کبد چرب باشد که پزشک آنها را نیز در فرایند تشخیص مد نظر قرار می‌دهد. سالمندان بیشتر مستعد ابتلا به کبد چرب غیرالکلی هستند. شیوع کبد چرب در میان آقایان و نژاد اسپانیولی نیز بالاتر است.

علائم کبد چرب

بیماران مبتلا به کبد چرب غیرالکلی معمولاً با علائم خاصی مواجه نمی‌شوند. اما اگر بیماری تشدید شود، برخی بیماران علائم زیر را تجربه می‌کنند:

• احساس خستگی مزمن و کسالت
• بی‌اشتهایی و کاهش وزن
• ناراحتی‌های شکمی؛ درد در سمت راست فوقانی شکم

اگر بیماری تشدید شود و به سیروز کبدی بیانجامد، در اثر زخم شدن و از کار افتادن کبد ناهنجاری‌ها و علائم جدی‌تری بروز می‌یابد. برای مثال چون کبد نمی‌تواند بیلی روبین را تجزیه کند، میزان بیلی روبین افزایش می‌یابد و چشم‌ها و پوست زرد می‌شود. همچنین علائمی مانند رنگ پریدگی به علت کم‌خونی، مشکلات تنفسی، خونریزی مری، معده یا راست روده (رکتوم)، گیجی و حتی کما به علت از کار افتادن کبد بروز می‌یابد.

*علل، علائم، تشخیص و درمان کبد چرب

تشخیص کبد چرب

چنانچه بیمار در معرض ابتلا به کبد چرب غیرالکلی باشد، پزشک برای غربالگری بیماری دستور آزمایش خون می‌دهد تا میزان آنزیم‌های کبدی را بررسی کند و در صورت لزوم با توجه به نتیجه آزمایش خون دستور آزمایش‌های بیشتر را بدهد. پزشک ابتدا شرح حال و سابقه پزشکی بیمار و همچنین سابقه خانوادگی ابتلا به بیماری را بررسی می‌کند. بعضی از بیماری‌های گذشته می‌تواند علامت وجود مشکل در کبد باشد.

سپس متخصص معاینه بالینی انجام می‌دهد. مهم‌ترین مرحله معاینه این است که پزشک اطراف کبد را لمس می‌کند تا متوجه حس بیمار و یا وجود توده نرم یا سخت یا برآمدگی بشود. ضمناً پزشک پوست را بررسی می‌کند تا متوجه رنگ غیرعادی آن یا وجود لکه‌های علامت بیماری کبد بشود.

یکی از کارآمدترین ابزار تشخیصی امروز دستگاه فیبرواسکن است که به سرعت میزان چربی ذخیره شده در کبد را مشخص می‌کند. متخصصین می‌توانند با بهره‌گیری از فیبرواسکن طرح درمانی مناسب را برای پیشگیری از عوارض متعدد تهیه کنند.

آمادگی قبل از این آزمایش بسیار ساده است و نیازی به ناشتا بودن بیمار ندارد. آزمایش به سرعت انجام می‌شود و در همان جلسه اطلاعات مفیدی درباره وضعیت کبد به دست می‌آید. فیبرواسکن در زمان کوتاهی انجام می شود و چون در عمق ۶٫۵cm*3cm نفوذ می‌کند، نتایج آن بسیار دقیق است. نتیجه بلافاصله پس از اسکن آماده است و اسکن هیچ گونه عوارضی به دنبال ندارد. فیبرواسکن را می‌توان بدون آسیب زدن به سلامتی بیمار هر چند دفعه که لازم باشد، تکرار کرد. فیبرواسکن نیازی به بستری شدن شبانه ندارد و بیمار بلافاصله مرخص می‌شود. از این گذشته هزینه فیبرواسکن بالا نیست.

پیشگیری از کبد چرب

کبد چرب همچون هر بیماری دیگری با انجام تمهیداتی قابل پیشگیری می باشد. در ذیل به برخی از این موارد اشاره می نماییم:

• حفظ وزن در حد مناسب

اگر چاق هستید یا اضافه وزن دارید، سعی کنید وزنتان را به تدریج کم کنید.

• رعایت رژیم غذایی متعادل و سالم

از خوردن غذاهای با کلسترول بالا پرهیز کنید. سبزیجات، میوه و خوراکی‌های کم چرب کلسترول و تری گلیسیرید را پایین می‌آورد.

• ورزش منظم را از یاد نبرید.
• داروها را طبق تجویز پزشک مصرف کنید

ممکن است پزشک برای پایین آوردن تری گلیسیرید استاتین تجویز کند. در صورت ابتلا به دیابت یا مقاومت به انسولین نیز داروهای ضددیابت تجویز می‌شود.

نتیجه گیری

سن ابتلا به بیماری کبد چرب در جوامع امروزی رو به کاهش می باشد. این بیماری که می تواند بر اثر عوامل مختلفی فرد را درگیر نموده و زندگی وی را تحت تأثیر قرار دهد، تنها توسط فوق تخصص گوارش و با انجام آزمایشات مخصوص قابل درمان می باشد.

*کبد چرب و یا استتاتوز